Презентация "Мини унг тохм"
Автор публикации: Б. Утеев, ученик 4В класса
Утян Бата
ДАНИР ЭРДЕМ БААТР БАДМ ЭРНЦН АНДРЕЙ АЮКА БАТА БАСҢ АЛДР ЮРА АЛЕКСЕЙ АРСЛҢ ДИМА ЭРНЦН НҮҮДЛЧ БАСҢ АНТОН АНДРЕЙ АЛЕКСАНДРА ЗАНДА РОЗА ЛИҖ БАДМ ДУЛАХН СОХР УТЯ ЭРНҖН ЗӘӘМШ
АМУЛЯ АНДРЕЙ АЮКА БАТА САВР ЭРДНЯ АРСЛАН ЦЕЦЕН ДЖАНГАР НИМЯ АНАТОЛИЙ РОДИОН АЛЕКСАНДР АЛДАР ИРИНА СЕМЕН ЗИНАИДА СВЕТЛАНА НИНА МУУТЛ
Миңһн йисн зун йирн һурвдгч җилд мини эцк болн эк таньлдсмн. Миңһн йисн зун йирн зурһадгч җилд һаха сарин хөрнд эврәннь өрк бүлән өндәлһсмн. Мана өрк-бүл ик - зурһан күн бәәнә: эцк, эк, эгч, ах, дү көвүн болн би. Би өрк-бүлд һурвдгч үр болҗанав. Намд эгч Амуля, ах Бамба болн дү көвүн Бата бәәнә. Мана өрк-бүл Элст балһснд Халхин Гол нертә проездд негдгч тойгта герт бәәнә. Мана өрк-бүл ни-негн бәәнә, мадн нег-негндән нөкд болнавидн. Асхар хамдан цуглрад, хотан ууһад, күүндәд, наадд наадад, шоглад, сәәнәр цаган давулнавидн. Би өрк-бүлдән йир дуртав.
Мини нер-усн Утян Аюка. Би хойр миңһн доладгч җилд. Өрк-бүлд би дөрвн үрәс һурвдгч үр болҗанав. Хөмөстәдән би һурвдгч тойгта бичкдүдин садикт йовлав. Мини сурһмҗлачнр Татьяна Владимировна болн Айта Александровна билә. Мана багд дала сән күүкд-көвүд бәәсмн, мадн хамдан олн-зүсн наадһасар наадад, зург зурад, ду дуулад, би бииләд, цогцан батлад, кесг соньн наадд наадад, йир сәәнәр цаган давуллавидн. Би садикд одхдан дурта биләв. Хойр миңһ арвн дөрвдгч җилд би Хальмг келн-улсин гимназьд негдгч класст одлав. Мана гимназин хайг: Ленинә нертә уульнц, 201. Негдгч классд манад һучн күн билә. Мана түрүн багш – Сандеева Юлия Александровна. Эдн мадниг бичхдән, тоолхдан, умшхдан сурһла. Мана сурһмҗлачин-ээҗин нерн - Чемидова Зоя Лиджиевна. Зоя Лиджиевна мадниг хальмг наадд наадхдан сурһна.
Ода би Хальмг келн-улсин А.Ш.Кичиковин нертә гимназин дунд девсңгин сурһульчв. Ода мадниг багш Цеднә Гилән Николаевна сурһна. Мана класст 25 сурһульч : арвн хойр күүкн, арвн һурвн көвүн бәәнә. Мини дурта кичәлмүд орс келн, литератур болн географь. Сурһулян сәәнәр сурад, мадн гимназьд хальмг наадд яһҗ наадхдан даснавидн, футбол, теннис нааднавидн, зург зурнавидн, ду дуулнавидн, хальмг би биилнәвидн - сәәнәр цаган давулнавидн. Дәкәд бичкнәсн авн би футбол наадхдан болн хальмг би биилхдән йир дуртав. Сул цагт би дегтр умшнав, эврәннь үрмүдтәһән күүнднәв, һаза һарад футбол нааднав, ду дуулнав, компьютерар нааднав. “Севгүд - Веснушки” гидг нертә бичкдүдин бииһин ансамбльд йовнав. Тенд би олн келн-улсин би биилхдән сурчанав.
Зәәмш Утян үлдл гинә, Утян Бадмин ач гинә, Андрейин дундк көвүн, Мини эцк Алексей болна. Эцкин нерн – Утян Алексей. Миңһн йисн зун далн тавдгч җилд Көтчнрә нутгт төрсмн. Элст балһсна арвн йисдгч тойгта школд сурһулян сурсмн. Йисн класс төгсәһәд, заманчин эрдм авсмн. Арвн нәәмтәдән Әәрмдән церглҗ йовсмн. Цергәс ирәд, Деед Сурһулян төгсәһәд, юрист гидг мергҗл авсмн. Ода эцк полицд көдлнә. Мини эцк – чидлтә, чаңһ-чиирг, зөрмг залу. Эцкм хот кехдән дурта. Зәрмдән эцк амтта хот чанад, мадниг байрлулдна. Эцкм футбол наадхдан дурта. Кесг цагтан эцкм маднла хамдан футбол наачана. Дәкәд мини эцк заһсч болн аңһуч. Сул цагтан үүрмүдлә заһс бәрхдән болн аңһучлдан йовна.
Буйн төгс эцкән Күүкн уга хаяд, Бурхн сәәхн экән Буй уга хаяд, Алексей авалян дахсн Ээлтә мини эк Ирина болна. Мини экин нерн Ирина Михайловна. Миңһн йисн зун далн зурһадгч җилд туула сарин хөрнд Элст балһснд төрсмн. Элст балһсна арвн доладгч тойгта дундын школ чиләһәд, Деед сурһульдан сурсмн. Хальмг Ик Сурһулян төгсәһәд, багш гидг мергҗл авсмн. Миңһн йисн зун йирн доладгч җиләс авн зурһадгч тойгта эрдмин лицейд багшар көдлсмн. Ода Хальмг келн-улсин гимназьд сурһмҗлач болад көдлнә. Мини эк сәәхн цаһан чирәтә, һо нурһта, хар нүдтә, күрң ут биш үстә. Мини эк дөрвн үр һарһад, цугтан мадниг дурлна. Мини санаһар, би экән дуранав. Эк нанд йир өөрхн күн. Экм әрүн цаһан седклтә, килмҗтә, үүлтә, айта, ээлтә, җөөлн заңгта, көдлмштә, цецн. Эк мини әвр сән иньг, энүнд би эврә нүүциг иткнәв. Кецү цагт эн цецн селвг өгнә, кезәчн нанд дөң болна. Эк – сән селвгч. Эн нанд үлгүр болна. Нанд му болхла, экм мини тускар арһинь хәәнә. Экм мини түшг, энүнд оньдин ицҗ чадҗанав. Хая – хая би эклә керлднәв, зуг би тер дарунь гемән сурҗанав. Мини экин кесн хот йир шимтә, әмтәхн. Энүнә кесн хотас нанд йир икәр хурсн махн болн боорцгуд таасгдна. Иим хот цуг мана өрк-бүл дурта. Цугтан маднд эк оньдин дөрвн цагт эк нөкд болна, мадниг медҗ авна. Би эврә экдән йир дуртав!
Мини эгч Цуснас улан халхта, Цаснас цаһан саңната, Амулң гидг нертә ууһн күүкн Мини эгч болна. Мини эгчин нерн – Амуля. Эгч миңһн йисн зун йирн нәәмдгч җилд моһа сарин хөрн доланд Элст балһснд төрсмн. Зурһадгч тойгта “Цагда” гидг нертә бичкдүдин садик чиләһәд, хойр миңһн тавдгч җилд Хальмг келн-улсин гимназьд негдгч класст одсмн. Амуля Хальмг келн-улсин гимназьд дунд сурһуль сәәнәр төгсәһәд, Москва балһснд Деед сурһульд сурна. Эгч ода хөрн хойрта. Мини эгч зүсәрн өндр нурһта, цаһан утулңг чирәтә, хар нүдтә, ут хар үстә, сәәхн күүкн. Заңгарнь мини эгч цаһан седклтә, ухата, шогч күүкн. Эгч мини сән селвгч. Сул цагт мини эгч экдән нөкд болна. Амуля дегтр умшхдан, Орчлңгд зуульчлхдан, шин орн-нутган хәләхдән, хальмг келн тевчхдән йир дурта. Би эгчдән йир дуртав.
Мини ах Мини ахин нерн – Андрей. Ах хойр миңһдгч җилд хөн сарин һучнд Элст балһснд төрсмн. Зурһадгч тойгта бичкдүдин садикт йовсмн. Хойр миңһн доладгч җилд хальмг келн-улсин гимназьд негдгч класст орсмн. Ода мини ах хөртә. Мини ах зүсәрн: өндр нурһта, цаһан чирәтә, уутьхн күрң нүдтә, шар ахр үстә, сәәхн көвүн. Заңгарнь болхла, эн цаһан седклтә, һольшг, чидлтә. Хальмг келн-улсин гимназьд сурһуль төгсәһәд Калининград балһснд деед сурһульд сурна. Андрей сурһулян сәәнәр сурна. Эн хальмгар сәәнәр келнә. Мини ах сул цагт дегтр умшна, футбол наадна, спортд орна. Дәкәд мини ах ду дуулна, гитар цокна, хальмг би сәәнәр биилнә. Андрей би биилхдән йир дурта.
Мини ах Мини ахин нерн – Аюка. Ах хойр миңһн доладгч җилд ноха сарин хөрн йиснд Элст балһснд төрсмн. ч тойгта бичкдүдин садикт йовсмн. Хойр миңһн доладгч җилд хальмг келн-улсин гимназьд негдгч класст орсмн. Ода мини ах хөртә. Мини ах зүсәрн: өндр нурһта, цаһан чирәтә, уутьхн күрң нүдтә, шар ахр үстә, сәәхн көвүн. Заңгарнь болхла, эн цаһан седклтә, һольшг, чидлтә. Хальмг келн-улсин гимназьд сурһуль төгсәһәд Калининград балһснд деед сурһульд сурна. Андрей сурһулян сәәнәр сурна. Эн хальмгар сәәнәр келнә. Мини ах сул цагт дегтр умшна, футбол наадна, спортд орна. Дәкәд мини ах ду дуулна, гитар цокна, хальмг би сәәнәр биилнә. Андрей би биилхдән йир дурта.
Мини дү көвүн Мини дү көвүнә нерн – Бата. Бата хойр миңһн арвн хойрдгч җилд мөчн сарин йиснд Аһш балһснд төрсмн. Зүсәрнь Бата - дунд нурһта, дунд цогцта, төгрг чирәтә, уутьхн күрң нүдтә, ахр күрң үстә. Заңгарнь – цаһан седклтә, шулун-шудрмг, чидлтә. Дү көвүм долата, ода Хальмг келн-улсин гимназин түрүн девсңгин сурһульч. Бата дегтр умшхдан, зургуд зурхдан, футбол наадхдан, би биилхдән дурта. Бата нанла хамдан “Севгүд-Веснушки” гидг нертә бичкдүдин бииһин ансамбльд одна. Тенд хальмг болн олн-әмтнә би биилхдән сурһна. Дәкәд мини дү көгҗмин школд одна, тенд фортепианод наадхдан сурһна.
Утян Нина Бембеевна болн Утян Андрей Бадмаевич
Мини ээҗин нерн – Утян Нина Бембеевна. Ээҗ миңһн йисн зун дөчн йисдгч җилд Тюменск областьд Омутинка гидг селәнд төрсмн. Яшкульск әәмгт Чилгр нертә нутгт бәәсмн. Мини ээж ут турштан бичкдүдин садикт сурһмҗлачар көдлсмн. Ода цагт хөрн нәәмдгч тойгта бичкдүдин садикт хувц уһадг көдләчәр көдлҗәнә. Сул цагтан мини ээҗ телевизор хәләнә, лото наадна. Шашки наадхдан йир дурта. Мини аавин нерн – Утян Андрей Бадмаевич. Эн миңһн йисн зун дөчн нәәмдгч җилд һаха сарин арвн хойрт Сииврт төрсмн. Сииврәс Төрскн теегт хәрҗ ирәд, Западный гидг совхозсд бәәсмн. Мини аав ээҗтәһән миңһн йисн зун далн негдгч җилд харһад таньлдсмн. Миңһн йисн зун далн хойрдгч җилд герән авсмн. Мини аав зүсәрн өндр нурһта, дунд цогцта, өргн ээмтә, төгрг чирәтә, атхр хар үстә. Заңгарн – цаһан седклтә, өлн заңгта, чаңһ-чиирг, цецн, шогч залу бәәсмн. Мини аав тосхач болҗ көдлсмн. Аав шатр наадхдан, дегтр умшхдан йир дурта бәәсмн.
Мини һаһа Мини һаһан нерн – Эльвира Андреевна. Һаһа миңһн йисн зун найн йисдгч җилд мөчн сарин арвнд Элстд балһснд төрсмн. Эн арвн йисдгч тойгта дунд школ чиләһәд, технолого-экономическ колледжд менеджер гидг эрдм авсмн. Һаһа өндр нурһта, утулңг чирәтә, уутьхн хар нүдтә, ут хар үстә, сән заңгта.Һаһа ду дуулхдан йир дурта. Сул цагт һаһам көгҗм соңсна, телевизор хәләнә, ду дуулна. Ода һаһа хөрн нәәмтә. Менеджер болҗ “Магнит” гидг гипермаркетд көдлнә.
Мини авһ Мини авһ. Мини авһин нерн – Утян Арслң. Миңһн йисн зун далн хойрдгч җилд така сарин нәәмнд Элст балһснд төрсмн.элст балһсна арвн нәәмдгч тойгта дунд школ чиләһәд, эмчин эрдмин сурһулин училищд фельдшер гидг эрдм авсмн. Мини авһ – җөөлн заңгта, ухата залу күн. Авһ шатр наадхдан, дегтр умшхдан йир дурта. Ут турштан залач болҗ көдлнә. Мини авһ миңһн йисн зун йирн хойрдгч җилд герән авад, Җирһл нертә авһ бертәһән Басң болн Алдр гидг нертә хойр үрән һарһасмн.
Мини наһц ээҗ Мини наһц ээҗ – Олстна Светлана Мутловна. Наһц ээҗ миңһн йисн зун дөчн зурһадгч җилд һаха сарин арвнд Омск областьд Вторая Фоминовка гидг нертә селәнд төрсмн. Интернатд сурһуль сурад, йисн класс төгсәһәд, Сойлын институтд деед сурһуль сурад, дегтрин саңгин көдләч гидг эрдм авсмн. Мини наһц ээҗ дегтрин саңгин көдләчәр ут турштан Пушкинә нертә балһсна дегтрин саңгд көдлсмн. Хальмг Таңһчин ачта сойлын көдләчин нер зүүсмн. Ода ээҗ ачта амрлһнд бәәнә. Мини наһц ээҗ гүн цецн ухата, цаһан седклтә, җөөлн заңгта, дегтр умшхдан йир дурта. Сул цагт кроссворд элнә, сконвордын тәәлврнь тәәлнә. Бичкндән эн намаг чикәр бичх, чикәр умшх сурчала. Кесгтән наһц ээҗин үгәс соньн юм медҗ авнав.
Мини наһц эгч Мини наһц эгчин нерн – Эрнцнә Нина Мутловна. Мини наһц эгч миңһн йисн зун дөчн негдгч җилд хулһн сарин арвн тавнд Городовиковск балһснд төрсмн. Мини наһц эгч цаһан седклтә, һольшг, цецн. Эн тосхач. Ут турштан герин тосхллһна комбинатд крановщик болҗ көдллә. Ода мини наһц эгч ачта амрлһнд бәәнә. Эн боорцг яһҗ кеҗәхнь намаг заана. Эврә бичкндк цагин тускар болн дала тууль нанд келҗ өгхлә, намаг йир соньмсна. Би наһц эгчдән йир дуртав.