Презентация на тему «Жизнь и творчество Жамидина»
Тема: Жамидин. «Масадаз атIай фуруз» шиир.
Метлебар: Жамидинан «Масадаз атIай фуруз» шиир кIелун, адан мана-метлеб ачухарун. Шиир веревирд авун. Игитриз къимет гун. Кьилин фикир ачухарун. Жамидинан уьмуьрдикай авай чирвилер алава хъувун, деринарун ва мягькемарун. Аялрин чIал гегьеншарун. Пехилвал негьун. Масадаз писвал тавуниз эвер гун. Инсанпересвилин руьгь кутун. Лезги литературадал аялрин рикI гъун.
Гьажимурадов Жамидин Гьажимурадович.
Алирза Саидов (1932-1978) «Жамидин – сатирик я. Ихьтинди яз ам, аквар гьаларай, ханва. Ихьтинди яз ада литературада гелни кутунва».
Расул Гьамзатов (1923-2003) «Заз Жамидинан эсерар хуш я. Ам садазни ухшар туш, адахъ вичин кьетIен хатI ава».
Марк Твен (1835-1910) Писатель, журналист, публицист, сатирик. Ватан – Америка.
«Цуьк акъудай чи яйлахда къалгъанар ваз такIан я, Абур атIуз, терг ийидай къизгъинди я гьевес ви. Хъсан кар я, дуст Жамидин, види гегьенш майдан я, «Цуьк акъудай чи яйлахда къалгъанар ваз такIан я, Абур атIуз, терг ийидай къизгъинди я гьевес ви. Хъсан кар я, дуст Жамидин, види гегьенш майдан я, Мадни гзаф хци хьурай сатирадин дергес ви». Шагь-Эмир Мурадов.
Андрей Внуков (Эрик Миронович Левин) (1933-1991) Урусрин шаир-сатирик, таржумачи, «Крокодил» журналдин редактор. Жамидинан шиирар урус чIалаз таржума авуна.
РикI алай руш Зарема.
Масадаз атIай фуруз. Аслан кьейила, адан тахтунал Чка кьадай бахт акъатна Севрез. Амай гьайванрин чидач заз фикир, Бегенмиш хьанач и кIвалах СикIрез. Тум юзуриз ам къекъвена тама, Виридаз тадиз авуна фитне: «Гагь Асланд пацук, гагь севрен пацук Гьикьван зулумар эхда, лагь, куьне? Са юкъуз кьванни зун хьурай пачагь, Квекай хьуналди зун туш гьич пехил, Чун хьтин ажуз гьайванриз панагь Никай хьурай бес, мус хьурай эхир?..» Чинеба абуру чпин арада ЧIехи къуллугъдал тайинарна СикI, Буьгьтанрив ацIай речар рахана, Хкяна постар алай чпин рикI. Ахпа эверна, лагьана Севрез: «Асланд кар вавай жедач давамар, ГъвечIи са къуллугъ гузва чна квез, Гила чи буйругъ ая тамамар…» КIватIна хьиз тадиз вири гьайванар Фитнеяр винел акъудна Севре, Акъатнач кьилиз вегьей буьгьтанар, Фитнечийрин кар гьатна лап кIеве.
Четин гафар: Буьгьтан – са вуж ятIани такIанардай къастуналди ийидай ихтилат. Къуллугъ – масада кьилиз акъудун патал сада лугьузвай кар, кIвалах. Панагь – са кар кьилиз акъудун патал менфят къачузвай къуват.
СикI – хъуьтуьл туьк алай, яргъи тум галай, вагьши амалдар гьайван.
Инсан
Шиир веревирд авунин карта. __ классдин ученик(ца) ___________________________________________________________________________ 1. Эсердин жанр:_________________________________________________________________________________ 2. Эсердин тема:_________________________________________________________________________________ 3. Бендерин кьадар:______________________________________________________________________________ 4. Гьар са бендина ц1арарин кьадар:________________________________________________________________ 5. Гьар са ц1арц1е гьужейрин кьадар: _______________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ 6. Рифма: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ 7. Ч1алан алатар: ________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ 8. Кьилин фикир: _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ 9. Жуван фикирар: _______________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Сатира. Яшайишда авай пис гьалар, бязи инсанрик квай ч1уру хесетар дуьздал акъудзавай, абур русвагьзавай художественный эсерриз сатирадин эсерар ва я сатира лугьуда.
Эхиримжи сатирик. Дуьньядал зун, эхиримжи инсан хьиз, Атанват1а рик1ивай заз так1ан я. Гьинал к1ант1ан алаз хьурай, хъсан-пис, Эхиримжи хьун заз гзаф залан я. Ч1уру ксар, пис къилихар! Куь гелер Гележегда амукьдач – заз аян я. Инсанар, фад михьи хьана куь рик1ер, Эхиримжи сатирик хьун заз к1ан я.
Жамидин – Миграгърин гъед. СтIал-стIал кIвахьиз, шем вун кузватIа, Куьтягь жеда, экв чукIурна утагъда. Къуй зи уьмуьр фирай, хийир гузватIа, Кьейила зал амайбуру дамахда. (2003-йисан сентябрдин 12 рагьметдиз фена)
КIвалин кIвалах. Зарафат, хъуьруьн квай са эсер туьк1уьриз.
