НОД в подготовительной группе на тему: НОД в подготовительной группе на тему: НОД в подготовительной группе на тему: «Хорыбон »
Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение
МБДОУ детский сад № 21 г. Владикавказ РСО-Алания.
НОД
в подготовительной группе на тему:
«Хорыбон »
Подготовила и провела:
Воспитатель по обучению детей осетинскому языку
Томаева И. Т.
2024 г.
Темæ: «Хорыбон».
Цели: Развивать речь детей, расширять активный словарь,
активизировать устную речь.
Развивать умения взаимодействия между мальчиками и
девочками.
Развивать логическое мышление, внимание, память,
мелкую моторику;
Формировать умение детей работать по подгруппам.
Воспитывать любовь к национальной культуре.
Программное содержание:
Речевое развитие
Продолжать учить правильному произношению осетинских звуков «къ». «хъ» .
Познавательное развитие
Познакомить детей с экологией родного края. Познавать возможности мальчиков и девочек в процессе деятельного труда.
Физическое развитие
Принимать активное участие в продуктивной деятельности, в физминутках .
Художественно-эстетическое развитие
формировать художественно-творческие способности
Социально-коммуникативное развитие
Формировать навыки сотрудничества, взаимопонимания, доброжелательности, инициативности, ответственности детей при работе в парах; продолжать развивать у мальчиков и девочек черты, свойственно их полу (у мальчиков – стремление помочь девочкам, стремление быть сильным, пропустить вперед, у девочек – скромность, заботу о других).
Предварительная работа: знакомство с городами и селами Осетии разучивание стихотворений об Осетии, отгадывание загадок, проведение осетинских игр.
Чтение художественной литературы, разучивание песен, танцев, беседы, обыгрывание дидактических игр, рисование «Мальчики, девочки».
Оборудование: лоточки с землей, семена, садовый инвентарь, проектор, аудиозапись, песни Осетии, игрушки для мальчиков и девочек.
Хъомылгæнæг. Акасут ма цас уазджытæ нæм ис абон, салам цын раттæм
- Уæ райсом хорз!
Сывæллæттæ, на къухтыл æрхæцæм, ама кæрадзийæн нæ нæмттæ зæгъæм
(поделиться – девочки с одной стороны, мальчики с другой).
Не взæгтæ ацæттæ кæнæм, цæмæй нын иронау дзурын æнцондæр уа!
Къоппа-къоппа – къæбæлдзыг,
Къоппа-къоппа – хæтæлдзыд,
Къоппа-къоппа – уæлвæзы,
Къоппа-къоппа – дæлвæзы.
Ныр та зæгъæм хъ,хъ,хъ,хъ, ноджыдæр ма хъ,хъ,хъ (сусæгæй)
Хъомылгæнæг: Сабитæ, сымах зонут кæм цæрæм мах?
- О, Дзæуджыхъæуы
Хъомылгæнæг: Æмæ ма цавæр горæттæ зонут?
- Алагир, Беслан, Мæздæг,Ардон, Дигора
Хъомылгæнæг:.Æмæ на республикæ та цы хуыины?
- Ирыстон
Хъомылгæнæг: Мæн фанды цæмæй нын Хъуыссæты Марат радзура æмдзæвга Ирыстоны тыххæй
Ǽз райгуырдтæн Ирыстоны
Мæ туг дæр у ирон
Фыдæлты туг ис ме уæнгты
Мæ зæрдæ дæр æндон.
Кæд дæн нырма бынтон чысыл
Нæма схастон рæз
Уæддæр мæ Иры тынг уарзын
Йæ буц кæстæр дæн æз.
Мæ тугдадзинты - Нарты туг.
Ǽз Ирæн дан цæргæс.
Ирон ныхас, ирон æвзаг –
Мæ уд æмæ мæ цаст
Хъомылгæнæг: Зæгъут ма, сабитæ, Ирыстоны горæттæ йедтæмæ цавæр цæрæн бынæттæ ис?
- Хъæутæ!
Хъомылгæнæг:Цавæр хъæутæ зонут?
- Джызæл, Сунжа, Балта, Чермен, Кирово, Мичурино, Суадаг,
Хъомылгæнæг: Абон хъæуты стыр бæрæгбон бæрæг кæнынц – Хорыбон. Ацы бæрæгбон бæраг кæнынц æнæхъæн хъæуæй. Адæм æрæмбырд вæййынц иу ран, уый фæстæ иууылдæр ацæуынц, хъæумæ хастæгдæр цы зæххы гæппæл ис, уырдæм, уым æртæ хаххы акæнынц, æмæ дзы хоры нæмгуытæ ныссадзынц, æмæ мæн тынг фæнды, цæмæй абалц кæнæм, æмæ фенæм, куыд цæуы бæрæгбон хъæуы. Куыд зæгъут, сабита, ацæуæм?
Хъомылгæнæг: Кæцы хъæумæ цæуæм?
- Джызæлмæ
Хъомылгæнæг: Куыд хъуамæ бахауæм хъæуамæ?, байхъусут уыци-уыцима
- Хæдзар цæлхытыл æрцæудзæн,
Кæдам нæ хъæуы, уырдæм аласдзæн
Цы у уый ?
Хъомылгæнæг: Чи хъуамæ бахиза раздæр?
- Хистæр, стæй та чызджытæ
Хъомылгæнæг: Абадæм маршруткæйы уæдæ( садимся на стульчики
Хъомылгæнæг: Æрхæццæ стæм (подходим к столам) . Уый цы у?
- Нæ йа зонæм
Хъомылгæнæг: Уый у цæхæрадон, зæгъæм ма цæхæрадон
(дети повторяют)
Хъомылгæнæг: Цы фæкусынц цæхæрадоны(Что делают в огороде?)
- Къахынц, садзынц.
Хъомылгæнæг: Æма уæм куыд кæсы на цæхæрадон къахын нæ хъæуы?
- Хъæуы
Хъомылгæнæг: Æма йæ чи хъуамæ къаха: чызджытæ æви лæппутæ
- Лæппутæ
Хъомылгæнæг: Цæмæн лæппутæ?Лæппу цавæр хъуамæ уа?
- Уымæн æмæ лæппу хъуамæ уа тыхджын,
-Лæппу хъуамæ уа куыстуарзаг у æмæ цæрдæг.
- Лæппу хъуамæ куыстæй ма тæрса
Хъомылгæнæг: Уада лæппутæ акъакхант зæхх.
(Дети взяли лопаты и копают землю)
Хъомылгæнæг: Ныр та нæ хæххытæ акæнын хъæуы. Чи йæ хъуыды кæны цал хаххы нæ акæнын хъæуы?
- Æртæ
Хъомылгæнæг: Марат, ды цал хаххы акодтай?
- Дыууæ
Хъомылгæнæг: Цал ма дæ хъæуы
- Иу.
Хъомылгæнæг: Сабитæ, цы саддзыстам, уый зонут?
- Нæ зонæм
Хъомылгæнæг: Мах сымахимæ саддзыстæм нæмгуытæ. Зæгъæм ма иумæ нæмгуытæ
Хъомылгæнæг: Сывæллæттæ, куыд уæм кæсы, нæмгута садзын зын куыст у æви æнцон, чи хъуамæ садза нæмгуытæ чызджытæ æви лæппутæ?
- Чызджытæ, уымæн æмæ æнцон куыст у
Хъомылгæнæг: Æма цавæр миниуджытæ хъуамæ уа чызгæн?
- Саран хъуамæ уа
- Зивæг ма кæна
- Æххуыс кæнæм нæ мадæлтæн.
- Æгъдауджын
- Рæсугъд
- Аив
Хъомылгæнæг: Уæдæ ныссадзæм чызджытæ, нæ нæмгуытæ
Хъомылгæнæг: Æмæ куыд æххуыс кæнæм мадæлтæн?(Сажают семена) .
Ныр та нæ тыхджын лæппутæ амбæрздзысты нæмгуытæ.
Хъомылгæнæг: Тынг хорз баххуыс кодтат хъæуы цæрджытæн, радзырдтат цавæр миниуджытæй фидауынц лæппутæ æмæ чызджытæ.
Ныртæккæ мах цы куыстытæ бакодтам, уыцы куыстытæн вæййы Хистæр лæг. Анымайæм ма нымайæн, цæмæй йа сбæрæг кæнæм.
- Иу, дыууа, æртæ тæрхъусы,
Иу, дыууæ, æртæ фысы
Иу, дыууæ, æртæ стыр къусы
Бахордтой сысчы
Ссар ца ды
Хъомылгæнæг: Марат , ды дæ хистæр лæг!. Бафæрс сабиты, цы курынц лæппутæ
Алан: - Цы курут , лæппутæ?
- Хор курæм, хор
Хъомылгæнæг: Хоры тыллæг æрзайынмæ æнхъæлмæ кæсдзыстæм фæззæгмæ. Цас хъæздыгдæр уа хоры тыллæг, уыййас хуыздæр уыдзæн нæ цард, уыййас фылдæр фæндтæ на къухы æфтдзани, æмæ иу уый тыххæй хъæлдзæгæй куыстой адæм, æмæ иу куысты фæстæ куывдма ацыдысты. Мах дæр ныртæккæ куывдмæ нæхи бацæттæ кæндзыстæм, фынгтæ æрывæрдзыстæм. Æцæг хыссæйа æртæ кæрдзыны ракæндзысты нæ чызджытæ. (Лепят из теста пироги. А мальчики из пластилина лопаты)
Хъомылгæнæг: Æрцæттæ кодтам нæ кæрдзынтæ, ныртæккæ цæ пецмæ арвитдзыстæм. Ныр та фæстæмæ нæхимæ ацæуæм нæ маршрутка æрбахæццæ ис
(садимся. Пропускаем старшего, потом девочек)
Рефлексия.
Хъомылгæнæг: Зæгъут ма мын, сабита, нывы чи ис?
- Лæппу
Хъомылгæнæг: Цавæр хъуамæ уа лæппу?
-Тыхджын, сæрæн,
Хъомылгæнæг: Цы хъуамæ куса лæппу?
- Къаха, сугтæ сæтта, лæггад кæна
Хъомылгæнæг: Лæппуйы тыххæй мА иу дзæбæх хъуыдыйад загъут
- Лæппу хъуамæ уа тыхджын
Хъомылгæнæг: Æндар ныхасæй куыд ис зæгъæн лæппу?
- Лæг
Хъомылгæнæг: Зæгъут ма мын, сабита, нывы чи ис?
_ Чызг
Хъомылгæнæг: Цавæр хъуамæ уа чызг?
- Аив, рæсугъд, æгъдауджын
Хъомылгæнæг: Цы хъуамæ куса чызг?
- Æххуысс кæна,къустæ æхса, нæмгуытæ садза,
Хъомылгæнæг: Чызджы тыххæй мА иу дзæбæх хъуыдыйад загъут
- Чызг хъуамæ уа æгъдауджын
Хъомылгæнæг: Æндар ныхасæй куыд ис зæгъæн чызг?
Хъомылгæнæг: Сабитæ, иу гыццыл курдиат мам ис сымахмæ, уа нанатам уазагуаты куы вæййут хъæуты, уад иу цын æххуысс кæнут цæхæрадоны куыстытæн. Сымах базыдтат абон лæппутæ æмæ чызджытæ цы куыстытæ кæнынц цæхæрадоны уый.
