Урок осетинского языка по теме «Уалдзæг - цинхæссæг» (9 класс)

Ирон æвзаджы гом урок 9-æм «Б» къласы
DOCX / 29.76 Кб

16.05.19

Ирон æвзаджыгомурок 9-æм «Б» къласы

темæ:«Уалдзæг - цинхæссæг»

          «Миногонтыбæрцбарæнтæ» (фæлхаткæнын)

ГБОУРФМЛИ

АхуыргæнæгДзасохтыМ.Ф.

Урочыэпиграф:

«Нæ урс хæхтæ,нæ тар хъæдтæ, Нæ хъал дæттыхъæлæс,

Нæ зад хуымтæ, цъæх быдыртæ, Нæ дидинæгджын фæз,» .

( Кочысаты М.)

Урочынысантæ:

1.Ахуырадон хæс:Ныхасыхайыминогонтыбæрцбарæнтæфæлхаткæнын.

2.Ныхасы рæзтылкуыст: Сывæллæттылексикæйыхъæздыгдзинадылкусын. Ахуыркæнынхибарæйхъуыдыкæныныл,хатдзæгтæкæнынæмæ хи хъуыдыæргомкæнын.

3.Хъомыладон хæс: Иронæвзагмæуарзондзинадгуырынкæнын. Разæнгардкæнынæрдзхъахъхъæнын.

Урочыфæлгонц: презентативонæрмæг, карточкæтæхæслæвæрдтимæ.

Урочыхуыз: ног æрмæгылкусыны урок.

Урочыцыд:

I.Бацæттæгæнæнрæстæг.

1. -Уæ бон хорзсывæллæттæ.
2. -Алыбонæгаснæмцæутнæзынаргъуазджытæ.

II.Зонындзинæдтыактуализаци.Мотиваци:

-Фæндымамæбакæсыниуæмдзæвгæ …

Ног та сулӕфыдизӕхх,
Быдырранӕй ран фӕцъӕх.
Бӕласакалдтасыфтӕр.
Хъуысы тракторы къӕр-къӕр.
Дзывылдардӕрнӕм ӕртахт,
Тынгылбацинкодтам мах.
У нӕмбулӕмӕргъдӕруазӕг,-
Уый та нӕм ӕрлӕууыдуалдзӕг!

-Уæдæуæмкуыдкæсы цæуылдзурдзыстæмабонурочы?

-Уалдзæджытыххæй !

-Уæдæнæурочытемæ у «Уалдзæг–цинхæссæг».

-Куыдæйæмбарут ?

- Уалдзæджырæсугъддзинадфенæниснывты, æмдзæвгæты.

-Хæдзармæуынуыдисхæслæвæрдсахуыркæнынæмдзæвгæтæуалдзæджытыххæй?

Ахуыргæнæг : Уæдæнæурочыэпиграфмæраздæхæм. Ссарæммадзыминогонтæ. Цалсты? Цыæвдисынц? Цавæрминиуæгамонынц?

( урс, тар,хъал,зад,цъæх, дидинæгджын.- хуызæмæхъæд).

Рафыссутсæуæтетрæдтæмæмæсæсæвæрутбарæнæмæ у æлахизонбæрцбарæнтыКъордтыкуыст . 1 хæс.

Къордтыкуыст . 2 хæс.

1. Текст баххæсткæнминогонтæй.

Æзхъæдыфедтон малусæг. Тынг дидинæг у. Мæ мадæндзыскодтон баст. Уыймын хъæбысакодтаæмæдидинджытæ дурынысæвæрдта.

Дзырдтæспайдакæнынæн: урс, стыр,чысыл ,уарзон,рæсугъд.

1. Текст баххæсткæнминогонтæй.

Уарзын дыргъдоныбæлæстыдидинджытæмкæсын.

Уыдонæнсæ дардмафæцæуы .Адæймаджырæуджытыахъарыæнкъарæнтææмæ зæрдæйæбавналыйæкуыстытæм.

Дзырдтæспайдакæнынæн: уалдзыгон, хæрздæф, æхсызгон, хъæлдзæг, хæдзары.

Къордтыкуыст . 3 хæс.

1. Цы текст сарæзтат, уыйуырыссагæвзагмæратæлмацкæнут.

1. текст. Я в лесу увидел белый подснежник. Это очень красивый цветок. Я нарвал для любимой мамы большой букет подснежников. Она обняла меня сладко и поставила цветы в маленький горшок.
2. текст. Люблю смотреть на весенний цветущий сад. Аромат от них идет повсюду. Он проникает в легкие человека приятным настроением и я с радостью принимаюсь за домашние дела.

Ахуыргæнæг: Цымæуалдзæгйæхитыххæйцырадзурид?

Æмбисæндтылкуыст.

Уалдзæггуырæн  дуг.

Уалдзæг – рæсугъд, фæззæг – хъæздыг.

Уалдзæгцардырайсом.

Куыдсææмбарут?

Дзырдуатонкуыст:

Хæтын-скитаться; кочевать;странствовать,

Уæлгоммæ-лицом вверх;навзничь

Сгæллад-сукно

Удгоймаг-человек;сукно

Хъырнын–подпевать

Æрнæг-дикий, невозделанный(о земле)

Чиныгимæкуыст.

-текст бакæсын.

Беседæ тексты бындурыл:

-Уæдæцавæривддзинæдтææрцæуыæрдзымидæгуалдзæджы?

-Рæсугъдафæдзыафон у уалдзæг?

- Уалдзæгуæмцавæрæнкъарæнтæсæвзæрынкодта?

-Цавæруалдзыгонкуыстытæрайдайынцадæм?

-Сымах та куыдсæмбæлутуалдзæгыл?

4.Релоксаци  Ныртæккæдыууæкъордмæдæрратдзынæнфæйнæ предметы. Уæхæс- алчидæрйынзæгъæдиуминиуæг, фæлхатгæнæннæй. Кæцыкъордылæрзила предмет тагъддæр-уыйуыдзæн СÆРÆНДÆР! (афтидчысылкъопп, цъиу .)

5.Тест .

1.Быдыртæ сæхисфæлыстойалыхуызон: 
а) дыргътæй б) дидинджытæй

2.Адæм сæ ….. куыстытæкæнынц.
а) уалдзыгон б) фæззыгон 

3.Йæ урсбазыртыл сын æрхæссы…
а) сæрд æ) уалдзæг
4.Дидинджытæй фыццагдæрфæзыны:
а) уарди б) малусæг

5.Уæлдæф: 
а) фæхъарм б) фæуазал

-Тесты ссарутминогонтææмæ сын зæгъутсæбæрцбарæнтæ

7.Хæслæвæрттæ.

1.Дамгъæтæй сараздзырдтæ

Д,н ,д,и,г ,и, æ –дидинæг
л,у,а,дз, æ,г–уалдзæг
к,з,æ,р,в,т,а,ы,к– зæрватыкк
а,æ,с.г,у,м,л– малусæг

Р,дз,æ-æрдз

2.Бакæс дзырдтыкъордтææмæ
сæсаразхъуыдыйæдтæ.
1.Та,уалдзæг,æрцыдис,нæм!

Æрцыди та нæмуалдзæг!

2.Фестадис,дидинæг,бæстæ.

Бæстæдидинæгфестадис.

3.Цъæх,æрдз,дарæс,йæ,скодта.

Æрдзйæцъæхдарæсскодта.

4.Алыхуызон,зарынц,мæргътæ,хъæлæстæй.

Мæргътæзарынцалыхуызонхъæлæстæй.

3.Дзырдтæй дзырдбæстытæсаразут.Бафтауæмсæмминогонтæ .

1.чызг

2.булæмæргъ

3. скъоладзау

4.къæвда…

5.уалдзæг…

9.Урочы хатдзæгтæ. Рефлекси

Беседæ.

-Цæуылдзырдтамабонурочы?

-Цыбаззыдтамуалдзæджытыххæй?

-Сывæллæттæабонтынгхорзкуыстатæмæуынстырбузныг.

-Бæрæггæнæнтæсæвæрын

-Цыуæмфæкастцымыдисагурочы?

Урок уæзæрдæмæфæцыд?

- Уæдæнæ ног фембæлдмæ.

10.Хæдзармæ куыст: уалдзæджытыххæйVхæслæвæрдыæрмæгмæгæсгæдзурынзонын.