Самоучитель балкарского языка. Урок 18.

Урок 18.

Работа с текстом:

Моданы белгили адамлыры

 Коко Шанель. Кимни юсюнден айтылыргъа керек адам – ол Коко Шанельди. Ол тюрлендиргенди тиширыуну кийиннгение къарамны.Ол . 1883 жылда туугъанды. Коко Шанель къутултханды тиширыуланы корсетледен эм башха киерге къыйын затладан. Аны жырчы болама дегени кёп бармагъанды, башланнганчы бошалгъан эди. Анга башха жолну буйюргъан эди къадар. Ол жаланда кесини азатлы сезерча аллай кийим кийгенди.  Аны кийимлери кишини кийимлерине жууукъ эдиле тиширыуланыкъындан эсе. Биринчи жюн кёлекни ол кесине тикгенди.

«Хар не да бизни къолубуздады, аны ючюн аланы иерге жарарыкъ тюйюлдю»

«Эриши тиширыула болмайдыла, эринчек тиширыула боладыла»

Кристиан Диор. Белгили французлу дизайнер 1905 жылда туугъанды.. 1947 жылда аны биринчи кёргюстген коллекциясы тиширыуланы модасында революция этгенди. Аны коллекциясы эртегили кийимлеге ушагъан фасону къайтара эди узун кёпкен (пышными) тебен жанлары бла.  Диор ачханды тиширыулагъа «гюлню образын» кийимледе. Диор 1957 жылда  52 жыл болгъанда ёлгенди.. Аны аты ёмюрлеге жазылгъанды моданы историясында эм унутуллукъ тюйюлдю.

«Сизни аякъларыгъыз къынгыр эселе, терен декольте кийигиз »

«Тиширыуну къол ызындан эссе аны духлары кёп айтадыла анны юсюнден »

Ив Сен Лоран. Дуниягъа белгили Ив Сен Лоран 1936 жылда Алжирда туугъанды.аны сейир фахмусун гитчеликден эслеген эдиле. 17 жылында ол Ив конкурсха къатышады эм биринчи жерни Карл Лагерфильд бла бирге алады. Аны суратларына Vogue журналны редактору эс бурады.Аны бир-бир суратлары ол журналда чыгъадыла Бир кесекден Ив Сент Лоран  Кристиан Диор бла танышады.Диор анны фахмусун бир къарагъанлай белгилейди. Кесини ызындан ишин элтирик адамгъа сайлайды. Ив Сен Лораннга жаланда 21 жыл бола эди Диор ёлгенде эм аны ишин элтгенде. Артла ол кесини аты бла моданы юйюн ахан эди.

«Тишириуну кийиминде бек баш шарты – ол кийимни кийген тиширыуду»

1)Не ючюн десенг – из-за того что, потому что

Нек десенг – потому что

Аны  ючюн- из за этого, из-за него

2)Ючюн – ради.

Мени ючюн бери бир кел

Ол жыргъа тынгылар ючюн мен бери келгенме.

3) –са, -се + краткая форма лица - если

Ишле+се+м – если буду работать

Аша+са+нг – если поешь

Окъу+са – если почитает, прочитает

Кюл+се+к – если посмеемся, засмеемся

Жукъла+са+гъыз – если поспите

Къууур+са+ла – если пожарят

Мен бийик билим алсам……

Сен сууукъ суу ичсенг….

Ол отха тийсе……

Биз бал тузну ашамасакъ…..

Сиз сууукъда  юйге кирмесегиз…..

Ала кёгетле ашасала…..

Сабийле жауун тюбюнде чапсала…..

Устаз уллу къычырмаса…….

Инженерле кёп болсала……

Адамла телевизоргъа къарамасала……

Суугъа кёп кирле атылсала ……

Притяжательные местоимения:

Мени- мой                           Бизни-наш

Сени-твой                            Сизни-ваш

Аны-его                                  Аланы-их

Добавим местоимения к предложениям:

…… ойнапмы айтаса – в шутку говоришь

Бир сагъатха ……………     шахаргъа жетерикбиз. – за час доедим до города.

……….. хазырма – готова

Кёгетле керек тюйюлдюле. – Фрукты не нужны.  Тюнене ……….  алгъанма–  Вчера  взяла.

Условная форма глагола :

Бийик билим алынса……

Кёп бал туз ашалмаса…..

Къагъыт кёп атылмаса…..

Китап аз окъулса……

Жашауда кёп жорукъ болса ……