Урок 13
Элберле
Келгенича кетеди,
Къалдан-къолгъа ётеди.
Кёп болса да тынчлыкъ жокъ,
Аз болса да тынчлыкъ жокъ.
Неди ол? А…
Къара бауда – акъ къозула Т….
Не барама, не барама,
Балта узуну баралмайма Б……..
Юй башында –жарты хычин А..
Адетле
- Баргъан адамны жолун кесерге жарамайды
- Атлы жолда баргъан тиширыугъа тюбесе, ол тиширыуну жаны бла атдан тюшюп алай ётерге керекди
- Жолда къартны суу алып баргъанын керсенг, аны сууун юйюне элтирге керексе
- Жолда бара алынгда къарт бара эсе аны озаргъа жарамайды
- Эр бла къатыны болгъан отоугъа башха адам кирсе бири чыгъаргъа керекди
- Ата таматаланы къатында сабийин къолуна алыргъа айып болгъанды
- Къартны ундуругъуна олтурургъа жарамай эди
- Киши алда тиширыу артда барады
Заполни таблицу.
2. 
3 . 
4. 
5. 
3.
А. Кече ишге чырмау тюйюлдю
Б. Кесибиз не эте да билебиз. Анабызгъа болушабыз.
В. Бюгюн сен къалай ишлегенсе?
Г. Жаш адамлагъа бизде жол ачыкъ!
Д. Жаншаргъа – душманнга болушургъа!
А | Б | В | Г | Д |
| | | | |
Выбери верный ответ
Патчах жомакъда эрттенликге гыржынны не этдиргенди ?
А. бишир+т+генди Б. сат+дыр+гъан+ды В. Къонакълагъа ашат+дыр+гъан+ды
Обур къатынны хыйнысы патчах къызгъа мурсадан кёлеклени не этдиргенди?
А. тик+дир+ген+ди Б. Эш+дир+ген+ди В. Жуу+дурр+гъан+ды
Пяточок Винни Пухха шарланы не этдиргенди?
А. Сайла+т+хан Б. кёп+дюр+ген В. Атыл+т+хан
Обур къатын къызгъа алманы не этдирди?
А. жуу+дур+ду Б. кес+дир+т+ди В. Къап+дыр+ды
Обур къатын Аленушканы кёлде не этди?
А. бат+дыр+ды Б. жууун+дур+ду В. Жыгъыл+т+ды
Возвратный залог. Страдательный залог.
Терк жуу+ун. Мен сакълап турама. Бу табакъла жуу+ул+гъан+мы+дыла?
Къанга къургъакъдан жар+ыл+ып турады. Отунланы балта бла жарыладыла
перевод | повеление | -н, -ын/-ин, -ун/-юн | -л, -ыл/-ил, -ул/-юл | Возвратный залог – субъект становится объектом «своего» действия | Страдательный залог – субъект становится объектом «чужого» действия |
выбери | сайла | Сайла+н | | | |
мой | жуу | Жуу+ун | Жуу+ул | | |
прячься | букъ | Бугъ+ун | | | |
| байла | Байла+н | | | |
| сана | | Сана+л | | |
| кий | Кий+ин | Кий+ил | | |
| бузла | Бузла+н | | | |
| кёр | Кёр+юн | | | |
сложи | бюкле | Бюкле+н | | | |
| ач | | Ач+ыл | | |
| жый | | Жый+ыл | | |
| сууур | | Сууур+ул | | |
| бишир | | | | |
| кел | | | | |
| кир | | Кир+ил | | |
| сал | Сал+ын | | | |
| сакъла | Сакъла+н | | | |
| жыкъ | | Жыгъ+ыл | | |
| бегит | | Бегит+ил | | |
| ийле | Ийле+н | | | |
| жырт | | Жырт+ыл | | |
| мин | | | | |
| сыйпа | | Сыйпа+л | | |
| жукъла | | | | |
| окъу | | Окъу+л | | |
| жаз | | Жаз+ыл | | |
| жиля | | | | |
| жат | | | | |
| сатып ал | сатып ал+ын | | | |
| чайна | | Чай+ал | | |
| къап | | Къаб+ыл | | |
| эшит | | Эшит+ил | | |
| белгиле | Белгиле+н | | | |
| келтир | | Келтир+л | | |
| теш | | Теш+ил | | |
| жаша | | | | |
| кёргюзт | | Кёргюзт+юл | | |
| бар | | Бар+ыл | | |
| ал | Ал+ын | | | |
| бил | Бил+ин | | | |
| ишле | Ишле+н | | | |
| кел | | | | |
| кир | | Кир+ил | | |
| сал | Сал+ын | | | |
| олтур | | Олтур+ул | | |
| чап | | Чаб+ыл | | |
| аша | | Аша+л | | |
| ич | | Ич+ил | | |
| селеш | Селеш+ин | | | |
| жанша | | | | |
| мин | | Мин+ил | | |
| айт | | Айт+ыл | | |
| жукъла | Жукъла+н | | | |
| тур | | Тур+ул | | |
| жат | | Жат+ыл | | |
наполни | толтур | | Толтур+ул | | |
найди | тап | | Таб+ыл | | |
| къара | | Къара+л | | |
| эшит | | Эшит+ил | | |
| тюш кёр | | тюш кёр+юл | | |
| келтир | | Келтир+ил | | |
| теш | | Теш+ил | | |
| кий | | Кий+ил | | |
| боша | | Боша+л | | |
| башла | | Башла+н | | |
Ийяны къуйругъу тагъылгъанды.
Эшик ачылды.
3D сурат жолда ишленнгенди
Солдат жыгъылгъынды.
Бензин къуюлду.
