Татар теле дәресе «Боерык фигыль» (6 нчы сыйныф)

БОЕРЫК ФИГЫЛЬЛӘР (6 нчы сыйныф) Хәйретдинова Гөлфия Нуховна Казан шәһәре 16 нчы татар-инглиз гимназиясенең татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Максат Укучыларның фигыль турындагы белемнәрен ныгыту, системага салу, фикер йөртү сәләтен үстерү; боерык фигыль турында гомуми төшенчә бирү; боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше, мәгънә төсмерләре, боерык фигыльне куллану үзенчәлеге; укучыларда мөстәкыйльлек тәрбияләү; укучыларда яхшылык, игелек кылу, шәфкатьле булу, бер-береңә ярдәмләшү башка шундый сыйфатларны булдыру.

Белемнәрне актуальләштерү № Раслау әйе юк 1 Фигыльләр затланышлы һәм затланышсыз дигән төркемнәргә бүленәләр әйе 2 Барлык фигыльләр өчен дә барлык-юклык категориясе хас әйе 3 Фигыльләрнең 3 заманы бар әйе 4 Барлык фигыль төркемчәләре дә заман белән төрләнә юк 5 Фигыль төркемчәләре җидәү әйе 6 Фигыль юнәлешләре бишәү әйе 7 Фигыльләрне барлык юнәлеш формаларына да куеп була юк 8 Затланышлы фигыльләр өчәү әйе 9 Затланышсыз фигыльләр дүртәү әйе 10 Җөмләдә фигыль һәрвакыт хәбәр булып килә юк

1)Эшли, 2)укы, 3) килсә (күрә), 4) белгән (кеше), 5) таныгач (күрешә) 6) язу , 7) укырга, 8) сөйләде, 9) тукта, 10) эзләсә (таба), 11) укучы (бала), 12) уйлап (яз), 13) бару, 14) елмаерга Фигыль төркемчәләре 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Хикәя о о Боерык о о Шарт о о Сыйфат фигыль О о Хәл фигыль о о Исем фигыль о о Инфинитив о о

Яхшылык эшләргә ашык. Яхшылык эшлә дә суга сал.

Боерык фигыль

Кыл яхшылык кешеләргә – Кеше булыйм дисәң. Авыр булыр өсләреңә Гөнаһ туны кисәң. Аера бел ак-караны, Начар юлда йөрмә. Яхшы белән явызлыкны Бер үк бутый күрмә. Шатландыр син, ярдәм кылып, Ялгыз әбиләрне, “Үскәнем” дип, “матурым,”дип Юат нәниләрне. Кеше булып яшим, дисәң, Бул син кешелекле. Бәхетле көн итим дисәң, Бул син игелекле

Боерык фигыльләр нинди мәгънәдә, формада? Кыл - бел - II затта, берлек санда, барлыкта юат - төп юнәлештә бул - йөрмә - II затта, берлек санда, бутый күрмә - юклыкта, төп юнәлештә шатландыр - II затта, берлек санда, барлыкта , йөкләтү юнәлешендә

Боерык фигыль боеру яисә эш кушуны, өндәүне, киңәш итүне, үтенү, ялваруны белдерә. Боерык фигыль заман белән төрләнми, ЮНӘЛЕШ, зат-сан белән төрләнә. Ул җөмләдә хәбәр була. Боерык фигыль боеру яисә эш кушуны, өндәүне, киңәш итүне, үтенү, ялваруны белдерә. Боерык фигыль заман белән төрләнми, ЮНӘЛЕШ, зат-сан белән төрләнә. Ул җөмләдә хәбәр була. Мәсәлән:  Марат, дустыңа ярдәм ит! Тиз кайт! Китапны алып бир әле!

Берлек санда Күплек санда II зат бар, кил IIзат бар-ыгыз, кил-егез IIIзат бар-сын, кил-сен IIIзат бар-сын-нар, кил-сен-нәр Боерык  фигыльнең зат-сан белән төрләнеше

Берлек санда Күплек санда II зат бар-ма, кил-мә II зат бар-ма-гыз, кил-мә-гез III зат  бар-ма-сын, кил-мә-сен III зат бар-ма-сын-нар, кил-мә-сен-нәр .    Боерык фигыльләрнең юклык формасында зат-сан белән төрләнеше

ФИЗМИНУТКА

Модель төзү: Боерык фигыль мәгънәсе                          соравы                  төрләнеше           мисаллар эш кушуны                      нишлә?                 зат-сан белән          уйла боеруны                           нишләмә?             төрләнә уйлама өндәүне үтенү, ялвару Җөмләдә хәбәр

Тест. 1. Боерык фигыль а) затланышлы                б) затланышсыз. 2. Җөмләдән фигыльне табыгыз. Ул нинди фигыль? Дустың  үзеңнән яхшы булсын. а) хикәя фигыль                  б)   боерык фигыль              3.Кайсы раслау дөрес? а) Боерык фигыль заман белән төрләнә. б) Боерык фигыль заман белән төрләнми.

4. Боерык фигыль нәрсәне белдерә? а) предметның билгесен б) боеру, үтенүне 5. Җөмләдән фигыльне тап, зат -санын билгелә. Бүгенге эшне иртәгәгә калдырма. а) 2 зат берлек санда б) 3 зат күплек санда 6. Ә син курыкма, батыр бул!  Бу җөмләдә  боерык  фигыль нинди мәгънә төсмере белдерә? а) эш кушу, боеруны       б) киңәш бирүне       

Дөрес җаваплар: 1. а 2. б 3. б 4. б 5. а 6. б

Бәяләү критерийлары: Хатасы юк – «5» 1-2 хата – «4» 3 хата - «3»